Mabisang Panuntunan sa Buhay

Hindi kailangan na panghimasukan ang bawa’t pagtatalo 

kung walang paanyaya sa iyo.

Sa araw-araw nating pakikisalamuha sa maraming tao, bahagi na nito ang makasumpong tayo ng iba’t-ibang mga asal at kagawian. Bagama’t iniiwasan nating hatulan sila, ang magagawa lamang natin ay kontrolin ang ating mga sarili na huwag madamay pa sa kanilang mga kaugalian. Dahil naisin man o hindi  natin; mayroong mabuti, may masama, may maganda, may pangit, at katawa-tawa  na mga karanasan tayong natatamo mula sa kanila.  
  Narito ang 31 mahalagang mga leksiyon sa mga usapan na aking natutuhan at patuloy na pamantayan sa pakikiharap kaninuman:
  1- Huwag kalimutan ang kahalagahan ng matatag na unang impresiyon.
  2- Tiyakin na wala kang anumang pag-aalinlangan at nakahandang makipag-usap.
  3- Panatilihing nakangiti at nag-uukol ng kailangang atensiyon sa kausap.
  4- Maging malinaw, maikli, at may katapusan ang bawa’t pangungusap.
   5- Iwasan ang palinga-linga at tumitig sa mga mata ng kausap kapag nagsasalita.
  6- Palagiin na ipakilala ang sarili sa isang positibo, maganda, at ulirang personalidad.
  7- Maging mahinahon, magiliw, at matiyagang nakikinig sa usapan.
   8- Huwag patuloy na nagsasalita, tumigil, at pakinggan ang opinyon ng iba.
   9- Sabihin lamang ang mga totoo at aminin ang mga responsibilidad kapag inuusisa.
10- Ingatang nakapinid ang mga labi at ipakita sa aksiyon ang mga pananalita.
11- Gawing makabuluhan ang usapan nang walang personalan at anumang mga pang-uusig.
12- Iwasang ikuwento ang mga nakaraang kamalian at mga kabiguan. Mga pananakit lamang ito sa damdamin ng kausap.
13- Huwag ihalo sa usapan ang pribadong buhay at mga kapintasan ng sariling pamilya.
14- Tandaan na malaking kapahamakan ang laging naninisi ng iba. Sa halip ay magpatawad.
15- Maging maingat at gising kung saan patungo, ano ang intensiyon at ibubunga ng talakayan.
16- Iwasan ang maghinala at lalo na ang mag-akala, walang saysay ang patutunguhan nito.
17- Kung hindi nakaharap ang tao para ipagtanggol ang sarili niya, huwag siyang pag-usapan at idawit pa sa pagtatalo.
18- Huwag magpadala sa emosyon at kagalitan ang kausap kapag wala na ito sa katuwiran. Sa halip ay umunawa at payapain ang mga karaingan at mga pagkatakot ng kausap.
19- Manatiling masaya, may tawanan at kaibig-ibig sa bawa’t sandali ng pakikiharap sa iba. Pinahahaba nito ang ating mga buhay.
20- Pakaiwasan ang magalit sa kaharap, ipagkakanulo ka nito at mauuwi lamang ito sa alitan, nagiging sanhi pa ito ng mabigat na karamdaman.
21- Kung hindi na maganda at pasama na ang usapan, kaagad na putulin ito at baguhin na.
22- Ingatan na mahawa at makiisa sa dalamhati ng mga paninisi sa iba ng kausap.
23- Huwag sumagot, kung hindi ka naman tinatanong. Pagyayabang na lamang ito.
24- Pag-aralan ang pananalita, asal at mga gawi ng kausap kung magkakaugnay sa diwa ang mga ito.
25- Pakaiwasan ang humatol at magbigay ng sariling pahayag o komento; kung wala naman itong kinalaman sa usapan at pagsisimulan lamang ng panibagong argumento.
26- Maging makatao, walang kabuluhan at pagsasamantala ang magduyan at utuin ang kausap para kagiliwan ka nito at makuha lamang ang kanyang pagtitiwala.
27- Hindi isang negosyo at pagkakakitaan ang pakikipagkapwa, kundi isang salamin at pagpapakilala ng iyong tunay na pagkatao sa iba.
28- Huwag ipilit ang sariling katuwiran at manumpa para makuha lamang ang ninanasa. Isang matinding kalapastanganan ang gamitin at isangkot pa sa usapan ang Dakilang maykapal para lamang paniwalaan ang katuwiran. 
29- Kapag ikaw ay may kausap; pakaiwasan ang pumuna at pumintas, dahil ipinagkakanulo ka ng iyong mga inseguridad, kawalan ng pagtitiwala, at mga pagkatakot na siyang nagpapakilala ng iyong tunay na pagkatao.
30- Hangga’t kaharap ang kausap, maging mapayapa at mapanglunas ng kapighatian.
31- Palaging isipin na hindi ka mapapahamak ng mga salitang hindi mo kailanman na binigkas.

… Ang pinakamasaklap na sitwasyon ay kapag nais mo nang tapusin ang usapan at ang kausap mo ay ayaw tumigil at nanggagalaiti pa. Kaagad na mag-ingat, dahil kapag pumatol ka, simula na ito ng malawak pang mga pagtatalo. Ang kapayapaan ay hindi ang kawalan ng mga alitan, kundi ang abilidad na harapin ito nang may mga ngiti sa labi, umuunawa, at nagmamahal. Peryod.

Jesse Navarro Guevara
Lungsod ng Balanga, Bataan