KAIBIGAN ba Kita?

Dalawa ang pagpipilian: Kaibigan ba o lihim na kaaway? Nagsasabi nang tapat at nang-uuto nang sulsol. Ang tunay na mga kaibigan ay harapang sasabihin sa iyo na ang mukha mo ay marumi (marusing). Doon naman sa may maitim na hangarin, sasabihin sa iyo na ang mukha mo ay mapang-halina (kagiliw-giliw). Ang isa ay tuwiran o totoo, at ang isa ay balatkayo o plastik.

   Ang mga sugat mula sa isang matalik na kaibigan ay higit na mainam kaysa mga halik na mula sa kaaway.

   Kung nais na mapangalagaan ang iyong reputasyon, makakabuting makisama doon sa may magagandang kalooban. Sapagkat higit na mainam ang mapag-isa kaysa kapiling ang masamang barkada.

   Sa buhay na ito, bihira at kaunti lamang na mga kaibigan ang tuwirang makakatulong sa iyong gawain. Maging mula sa mga kaanak, iilan  lamang ang tahasang makikiisa sa iyo, sapagkat may kanya-kanya na silang pinagkaka-abalahan o mga sariling pamilya. Laluna't nakagapos sila sa kanilang mga kinagisnang paniniwala na lipas na sa kasalukuyan at sa sulsol ng kanilang mga kasama o asawa. Ang mahihina at sulsuling mga tao at madaling iugoy sa duyan ng selos, inggit, at galit. Iwasan sila hanggat maaga pa. Ang miserableng buhay ang kanilang aliwan sa tuwina. Usisa doon at pakialam dito, laging naghahanap ng isyu ng mga kapintasan para ipukol sa iyo.

   Ang tunay at wagas na kaibigan ay naniniwala sa iyo at ipinagtatanggol ka kapag may naninira sa iyong pagkatao.  Hindi maiiwasan ang mga paratang, mga pagpuna, mga paninisi, at mga pakikialam ng ibang tao, laluna't binabago mo ang iyong buhay upang magtagumpay. Wala kang kontrol sa kanilang aliwang mapanira, ang makakaya mo lamang na kontrolin ang iyong reaksiyon tungkol dito.

 Mabibilang sa iyong mga daliri ang tunay na mga tao na may pagpapahalaga at pagmamalasakit sa iyo. Maliban sa isang MATALIK NA KAIBIGAN.

Jesse Navarro Guevara

Lungsod ng Balanga, Bataan

May paG-asa ang Lahat

Maraming tao ang inaaksaya ang kanilang buhay mula sa katwirang 'bahala na'. Laging biktima ng kaganapang umiiral sa paligid niya. Nabubuhay sa mga paghatol, opinyon at awa ng ibang tao. Patuloy na nakatingin sa nakalipas at narito ang batayan ng kanyang mga saloobin. Kapag nangusap, mapapansin na laging may hinanakit, mga daing, reklamo at paninisi. Tinataglay ang kaisipang 'talangka' kapag may nakaungos o nagtagumpay na iba. Ritwal na ang manibugho, mainggit, mainis, at manira. Mahilig pumuna at mamintas, may problema sa bawat solusyon. Hindi naman tinatanong, laging nakasagot. Sa bawat usapan, may intriga at mga isyu. Hindi na nakakatulong nagiging PABIGAT pa.

   Karamihan ay nalimutan na may letrang 'G' sa katagang PAASA. Narito ang kasagutan upang magpatuloy pa, na may paG-asa kung nagtitiwala, nananalig, at nagpapakupkop sa higit na makapangyarihan sa lahat.

Narito ang mga Panuntunan upang Makaiwas sa Ganitong Kalagayan

1. Iwasan ang iyong mahapding nakaraan na kontrolin ang iyong kasalukuyang buhay at pati na ang hinaharap. Anuman ang nakalipas, ito ay naglaho na at hindi na maibabalik pa, kundi ang tanggapin na mga leksiyon upang maging matatag sa buhay. Hayaan nang mawaglit ito nang tuluyan sa isipan upang mapag-ukulan ng sapat ang kasalukuyan. Anuman ang ginagawa mo sa ngayon, ito ang magdedetermina ng iyong hinaharap at magiging kapalaran.

2. Ikaw lamang higit sa lahat ang may tanging kapangyarihan na tahakin ang sariling landas. Iwasan kontrolin ka ng mga opinyon at mga kahatulan ng ibang tao kung saang direksiyon ka dapat magtungo. Inililihis ka lamang nila upang sila ang masunod at magpatakbo sa sarili mong buhay, ngunit kapag nabigo ka, ikaw at hindi sila ang masasaktan o magdurusa. Mapaghanap ng atensiyon ang mga inis-talo o mga kritiko. Hindi sila ang magtatakda ng iyong kapalaran.

3. Panatilihin na bukas ang kaisipan sa mga pagbabagong nagaganap. Walang idudulot na makabuluhan kung limitado o nakapinid ang isipan sa mga walang batayang paniniwala. Maging mapanuri, kung ang pinag-aaksayahan ng panahon ay magagawang lunasan ang iyong gutom. Tandaan lamang na kailangan mong kumain ng tatlong beses sa maghapon. Kung hindi nito matutugunan ang iyong mga pangangailangan huwag iaasa o maging pabigat pa sa iba.

4. Iwasan na makipagtunggali o makipag-paligsahan sa iba. Kailanman ay hindi ka mananalo, sapagkat kahit na makamit mo ang tagumpay na ninanasa, mayroon na namang hahamon sa iyo. Higit na mabisa ang hamunin ang iyong sarili, ito ang angkop na karibal mo. Ang higitan at husayan pa ang mga nagawa mo kahapon ngayon. Dahil sa pamamagitan nito, nadaragdagan at nagpapatuloy ang iyong kaalaman at kahusayan.

5. Maglimi at pag-aralan na may dalawang uri ng persona o katauhan na naglalaban sa iyong pagkatao. Kasingtulad ito ng anghel at demonyo; positibo o negatibo; kaligayahan o kapighatian; victor or victim; buhay o kamatayan. Sinuman o anuman ang piliin mo sa kanila, ito ang iyong gagampanang kapalaran.

6. Huwag habulin ang pagmamahal, salapi, karangyaan, o maging ang tagumpay. Sa halip, matinding pag-ukulan ng atensiyon ang sarili, ang ninanasa mong pagkatao na maging IKAW at ang lahat ng mga bagay ay kusang maghahabol sa iyo. Ito ay nasusulat at nakatakdang maganap sa iyo.

7. Kung nais mo ng pagbabago, simulan mo sa iyong sarili. Ang iyong halimbawa ang pinaka-mabisang sermon na iyong magagawa. Walang patutunguhan ang madaldal na tao kung kulang naman sa gawa. Ang paninisi ay ugali ng mga tao na sawimpalad at inis-talo.

   Ang mabubuting tao ay nagdudulot ng kaligayahan.na kailangang pakitunguhan.

    Ang masasamang tao ay mahapding karanasan na huwag pahalagahan.

     Ang masasaklap na tao ay mga leksiyon na huwag pamarisan.

       at ang mga dakilang tao ay mga kaalaman na kailangang matutuhan.

Pagpapatunay... ang dakilang handog na makakaya mong ibigay para sa iyong sarili ay ang iyong pansariling transpormasyon.

Jesse Navarro Guevara

Lungsod ng Balanga, Bataan

Mahalagang Sermon

 Hindi na kailangan pa ang marami mong mga pananalita, ang iyong sariling buhay ay sapat ng sermon upang maipakita kung sino kang talaga.

Ang pangalan niya ay Teryo. Bagama't traysikel drayber siya, may suot na kupasing kamiseta at sinulsihang pantalon na maong, at may sapin sa paa na tsinelas na magkaibang kulay, ang mga ito ang kadalasan niyang suot sa hanap-buhay at pagpasok sa kolehiyo tuwing gabi. Sa araw na ito ng Linggo, ay muling naiinis na nag-anasan ang mga nakaupo sa kapilya, nang huling dumating si Teryo nang nasa kalahatian na ang sermon ng pastor, ganoon pa rin ang pananamit, gusot ang buhok at naghihikab pa.

   Wala itong maupuan sa likuran, at sa kahahanap ay napagawi sa may unahan, hanggang sa makalapit sa pulpito. Nang walang makitang bakante na mauupuan ay tumabi sa dingding at pasalampak na umupo sa lapag. Lumakas ang mga anasan, ngunit walang naglakas ng loob na magsalita para pagbawalan si Teryo. Napahinto ang pastor sa kanyang sermon, at lalong dumami ang mga nagbulungan kung bakit walang umiimik at pinapayagan ito. Nababalisa ang pastor kung papaano niya ito maisasaayos nang hindi mapapahiya si Teryo, nang isang matandang lalaki na may tungkod ang tumayo mula sa likuran, may mahigit na 80 taon na gulang ito, magilas, uliran, at maginoo. Paika-ikang naglalakad, humahawak sa sandalan ng mga upuan, at patungo siya kay Teryo sa harapan.

   Marami ang muling nag-anasan at nagsabing, "Hindi natin masisisi ang matandang lalaki, kung  anuman ang gawin nito kay Teryo." May nagsalita pa ng, "Ano ba ang dapat nating asahan sa isang matanda, kung anuman ang pagkatao nito, kundi ang unawain na sadyang ganito ang mga kabataan ngayon, wala nang pagpapahalaga pa sa mga alituntunin ng simbahan!" May ilang saglit din bago makarating ang matanda sa kinauupuang lapag ni Teryo.

   Tahimik ang lahat, at ang maririnig lamang ay ang palatok ng tungkod ng matanda. Lahat ng mga mata ay nakatuon sa gagawin ng matanda. Hindi mo rin maririnig maging ang paghinga ng sinuman. Hindi rin maipagpatuloy ng pastor ang kanyang sermon, hangga't hinihintay ng lahat ang gagawin ng matanda. Nang makarating ito kay Teryo ay binitiwan ang tungkod, itinukod ang kaliwang kamay sa dingding, unti-unting sumalampak at umusod patabi kay Teryo. Nakangiting ginaya ang pagkakasandal ni Teryo sa dingding, tumatangong tumingin sa pastor at tumahimik. Nais niyang may makasama at makatabi si Teryo sa araw na ito.

   Bawa't isa ay nagbara ang lalamunan sa emosyong nagaganap, may ilan ang nangilid ang luha sa nasaksihan. Hindi nakahuma ang pastor, siya man ay nabigla sa nangyari. At mabilis na nagpahayag ito, "Anumang sasabihin ko tungkol sa aking sermon sa araw na ito, kailanman ay hindi na ninyo maa-alaala o matatandaan man lamang. Subalit ang inyong nasaksihan kangina, kailanman ay hindi na ninyo malilimutan. Maging maingat kung papaano kayo mabuhay. Ang inyong buhay ay siyang tanging Bibliya lamang--na babasahin kailanman ng maraming tao."

Ang mahalagang SERMON na iyong magagawa ay ang iyong HALIMBAWA.

 Jesse Navarro Guevara

Lungsod ng Balanga, Bataan